Islamic Republic of Iran

ارتقا برنامه­ های مدرسه توسط دفتر مقابله با مواد و جرم سازمان ملل متحد در ایران

آقای حدادی، مشاور منطقه 17 استان تهران داستان آرش را چنین آغاز کرد."او ساکت و خجالت زده روبروی من در دفترم نشسته بود. آرش همان روز با دانش­ آموزان بزرگتر از خود از مدرسه فرار کرده بود و سعی کرده بود در پارک نزدیک مدرسه مواد مصرف کند. هم­کلاسیهایش با اومهربان نبودند، به خصوص حسین که برای مدت­های طولانی او را اذیت می­کرد." آرش یکی از دانش­ آموزان در معرض خطر و آسیب­ پذیر به شمار می­رود. والدین او از هم طلاق گرفته و آرش به شکلی دائمی مورد آزار و اذیت هم­کلاسی­هایش قرار می­گرفت. او تنها یکی از ده­ها دانش­ آموزی است که توسط آقای حدادی و با کمک بسته آموزشی "توانمندسازی مدرسه" دفتر مقابله با مواد و جرم سازمان ملل متحد در ایران مورد شناسایی قرار گرفته است.

مشاوران مدارس در هر سطح آموزشی به دانش­آموزان کمک می­کنند تا مشکلات اجتماعی، رفتاری و شخصی خود را شناخته و راه­های مقابله و رفع آنها را بیاموزند. آنها بر مشاوره اولیه تاکید می­کنند تا دانش ­آموزان را با مهارت­های زندگی مورد نیاز جهت مقابله و رفع مشکلات خود، پیش از حاد شدن آنها آشنا نمایند. علاوه بر آن مشاوران در رشد شخصیتی، اجتماعی و علمی دانش­ آموزان نیز نقش به سزایی دارند و تاثیرگذار هستند. شایان ذکر است، مشاوران خدمات خاص مانند برنامه­ های پیشگیری از سوءمصرف مواد و الکل نیز ارائه می­دهند و همچنین سعی می­کنند موارد خاص مانند خشونت خانگی و سایر مشکلات خانوادگی را در میان دانش­ آموزان شناسایی کنند، مورادی که بر رشد دانش­ آموزان تاثیرگذار است.

 تحقیق "الگوی سوءمصرف الکل، تنباکو و سایر مواد در میان نوجوانان در معرض خطر: تاثیر مستقیم و غیره مستقیم عوامل اجتماعی و شخصیتی" که توسط مجله سلامت روانی در سال 1386 به چاپ رسید نشان می­دهد 19.7% از دانش ­آموزان تهران کشیدن سیگار را تجربه کرده­اند. علاوه بر آن 18.8% از دانش­ آموزان تجربه نوشیدن الکل و همچنین 13% نیز تجربه مصرف تریاک داشته­ اند. شایان ذکر است، 0.4% از این دانش ­آموزان تجربه مصرف هروئین، 2.3% تجربه مصرف حشیش و 1.9% نیز تجربه مصرف اکستازی داشته­ اند.

 در سال 1388 دفتر مقابله با مواد و جرم سازمان ملل متحد در ایران با همکاری دکتر شهرام محمدخانی (استاد روانشناسی، دانشگاه خوارزمی) و حمایت مالی جمهوری ایتالیا، آلمان و نوروژ بسته آموزشی "توانمند سازی مدارس" را با هدف ارتقا دانش مشاوران مدارس جهت غربالگری و شناسایی دانش ­آ­موزان در معرض خطر تدوین نمود.

این بسته آموزشی اختصاصاً برای مشاوران مدارس تدوین شده است و گروه هدف اصلی آن دانش­آموزان در معرض خطر 16 - 13 هستند. بسته آموزشی "توانمندسازی مدارس" بر موضوعات و مطالب مختلف موجود در زمینه پیشگیری از مصرف مواد در میان نوجوانان مانند انواع مختلف اصول نظری مداخلات پیشگیرانه، عوامل محافظ و خطر و همچنین الگوهای پیشگیری از مصرف مواد ممرکز است. هدف از تدوین این بسته آموزشی ارتقا دانش، مهارت و اعتماد مشاوران مدارس در کار با دانش­ آموزان در معرض خطر است. همچنین بسته "توانمندسازی مدارس" در ارتقا سلامت دانش آموزان در معرض خطر و مهارت­های روانی- اجتماعی آنان نقش به سزا و تاثیرگذاری دارد.

 در چارچوب برنامه کشوری خود 2014 - 2011، دفتر مقابله با مواد و جرم سازمان ملل متحد در ایران دو کارگاه آموزشی بر اساس بسته تدوین شده، برای مشاوران مدارس، در استان تهران و اصفهان برگزار کرده است. همچنین شایان ذکر است جلسات پیگیری و ارزیابی این کارگاه­های آموزشی با هدف ارزیابی کارآیی و عملی بودن بسته تدوین شده در دو استان مذکور نیز برگزار شده است.

 بسته "توانمند­سازی مدارس" به شکل رسمی مورخ 26 تیر 1391، در کنفرانس "اقدام پژوهی مشاوران و همیاری در مهارت­افزایی دانش­ آموزان" توسط وزارت آموزش و پرورش منطقه 16 استان تهران برگزار شد مورد ستایش قرار گرفت. در طی این نشست جناب آقای حدادی این بسته و نتایج آنرا برای حاضرین از جمله مشاوران، روان­شناسان و روان­پزشکان و به خصوص جناب آقای حسین بابویی، مدیر کل بخش سلامت و رشد وزارت آموزش و پرورش ارائه کرد. همچنین در این نشست، گروهی از مشاوران مجری بسته "توانمندسازی مدارس" توسط جناب آقای بابویی مورد تشویق و ستایش قرار گرفتند.

 در سال 2013 میلادی، دفتر مقابله با مواد و جرم سازمان ملل متحد در ایران، در نظر دارد با توجه به نتایج بدست آمده از ارزیابی بسته "توانمندسازی مدارس" این بسته را بازبینی کرده و کتابچه فرزندپروری را برای والدین دانش ­آموزان در معرض خطر بیافزاید.

 جناب آقای آنتونینو د لئو، نماینده دفتر مقابله با مواد وجرم سازمان ملل متحد در ایران در این خصوص اظهار کردند "بسته توانمندسازی مدارس کمکی خواهد بود برای مشاوران، مانند جناب آقای حدادی جهت غربال­گری و شناسایی دانش­آموزان در معرض خطر. همچنین این بسته آموزشی به این گروه از دانش-آموزان کمک خواهد کرد تا مهارت­های زندگی مورد نیاز جهت رویارویی با فشارها را بیاموزند و به تدریج خود را توانمند سازند تا زندگی سالم و عاری از مواد داشته باشند."