Islamic Republic of Iran


ايران: كودكان خياباني راهبردهاي زنده ماندن را مي­آموزند.

هر روز غروب، علي براي فروختن فال (شعرهايي كه آينده را پيشگويي مي كند) در مقابل رستوران هايي در منطقه فرحزاد مي ايستد وبه  مشتري ها التماس مي كند تا فال بخرند. علي يك پسر بچه 8 ساله افغاني است كه از 6 سالگي مجبور شده است همراه با پدر معتادش كار كند. بدون درآمد علي، مادر و دو برادرش نمي توانند به زندگي خود در اين شهر ادامه بدهند. چند ماه پيش، مادر علي به سازمان غيردولتي رويش نهال جوان مراجعه كرد و از آن براي ارائه آموزش پايه به پسرش درخواست كمك كرد. علي نمي توانست به مدرسه دولتي برود به اين دليل كه شناسنامه نداشت. با اين وجود، او مي توانست از آموزش هاي رياضي و سواد آموزي  اين سازمان غيردولتي بهره ببرد.  در ابتدا، مشاوران سازمان غيردولتي رويش نهال جوان متوجه شدند كه علي در كلاس هاي نوبت صبح خواب آلود بود. اين مسئله به اين دليل بود كه او تا آخر شب در خيابان ها كار مي كرد. مشاوران بالاخره موفق شدند پدر و مادر علي را راضي كنند كه به او اجازه دهند تا دير وقت در خيابان ها نماند و از آن زمان به بعد، يادگيري علي به طور قابل توجهي بهتر شد.

در ايران، كودكان خياباني اغلب در مراكز شهرهائي بزرگي همچون تهران، اصفهان، مشهد، و شيراز ديده مي شوند. بسياري از آنها، فرزندان مهاجران افغاني هستند. بقيه از خانواده هاي ايراني هستند كه به دليل بيكاري، اعتياد به مواد مخدر و يا بيماري به تدريج جزء طبقات پرجمعيت فقير شهري مي شوند.

ايران كنوانسيون حقوق كودكان را امضا كرده است، ولي كنوانسيون هاي ديگر را كه حداقل سن براي كار كردن كودكان را تعيين مي كند، تصويب نكرده است. با اين وجود، مطابق با قانون ايران، يك كودك زير سن 15 سال نمي تواند از نظر قانوني كار كند.

كودكان خياباني در بسياري از جوامع، گروه بسيار آسيب پذيري هستند. محاسبه تعداد دقيق كودكان خياباني غيرممكن است، ولي تقريباً به يقين مي توان گفت كه اين رقم به ده ها ميليون در سراسر جهان مي رسد. اين كودكان در آنچنان شرايط سخت و خطرناكي به سر مي برند كه آنها را در معرض خطر مصرف مواد مخدر و ابتلا به ويروس ايدز قرار مي دهد. علاوه بر اين، كودكان كار، كودكان خياباني و كودكاني كه مدارك  شناسايي­شان كامل نيست دسترسي كمتري به مدرسه دارند و بسيار زياد در معرض خطر سوء استفاده از جمله سوءاستفاده جنسي و بهره كشي توسط گروه هاي مجرم هستند. در ايران، سازمان هاي دولتي و غيردولتي كه با كودكان خياباني كار مي كنند در امر بررسي مشكلات اين كودكان بسيار فعال بوده اند. بسياري از آنها به اين كودكان، سرپناه، درمان هاي پزشكي و آموزش پايه ارائه مي دهند. علاوه بر اين، به اين كودكان "مهارت هاي زنده ماندن" را آموزش مي دهند. خانم ضيايي مهر، يكي از كارمندان رويش نهال جوان گفت "ما به آنان ياد مي دهيم كه چگونه در اين خيابان ها بتوانند جان خود را حفظ كنند. ممكن است بخشي از اين مهارت ، مهارت هاي برقراري ارتباط باشد. اين كودكان به عنوان فروشنده يا خريدار ممكن است مورد سوءاستفاده افراد مجرم و جنايتكار قرار بگيرند. از بعضي از اين كودكان به مدت 8 ، 10 و يا 12 ساعت در روز به عنوان گداي حرفه اي استفاده مي شود. ما به آنان آموزش مي دهيم كه چگونه با اين سوءاستفاده كنندگان مخوف برخورد كنند." درس هاي ديگر شامل كمك به كودكان براي دفاع از خود در برابر سوءاستفاده جنسي، گرم ماندن در زمستان هاي برفي و آموزش مهارت هاي فني ساده به منظور تشويق آنها براي دستيابي به روش هاي مطمئن تر كسب پول است.

از سال 2008، دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد به منظور تقويت سازمان هاي غيردولتي كه به كودكان خياباني كمك مي كنند، با مقامات ايراني همكاري نزديك داشته است. در چهارچوب برنامه همكاري فني اين دفتر با جمهوري اسلامي ايران در مقابله با مواد مخدر و جرم (2014- 2011) و به  يمن تامين هزينه مالي سخاوتمندانه توسط كشور نروژ،  دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد در نوامبر سال 2011، يك كارگاه آموزشي 4 روزه براي ارائه دهندگان خدمات سازمان هاي غيردولتي ترتيب داد. هدف از تشكيل اين كارگاه آموزشي ارتقاء ظرفيت ارائه دهندگان خدمات مربوط به آموزش هاي مهارت هاي زندگي به كودكان خياباني بود. در سال 2012، دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد كار بر روي بسته آموزشي مهارت هاي زندگي براي پيشگيري از مصرف مواد مخدر و كنترل ويروس ايدز در ميان كودكان خياباني را به اتمام خواهد رساند.